Ethnicity, Nationalism and Politics. Prolegomena to Terminology and Exemplification of Leading Ethnonational Traditions in Central Europe in Newest Historical Perspective

• Autorzy: Wawrzyniec Konarski

Warianty tytułu

Etniczność, nacjonalizm i polityka. Prolegomena do terminologii i egzemplifikacji wiodących tradycji etnonacjonalnych Europy Środkowej w najnowszej perspektywie historycznej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The considerations in this article concern the scale of the impact of political traditions - based on the combination of ethnicity and nationalism - occurring in four Central European countries. In the first part, the author refers to the concepts of: ethnicity, nationalism and politics (and related concepts) and the relationships between them on the basis of selected research approaches, including by recalling his own, original understanding of nationalism. In this way, it creates a theoretical basis for the considerations in the second part focused on the reflection of the above-mentioned connections from the perspective of the political history of the recent and contemporary countries mentioned above. The author verifies the assumption to what extent the political tradition established earlier in these countries (or their predecessors, vide: Czechoslovakia as a past existence), based on the link between ethnicity and nationalism, is still alive today. The descriptive-historical method is therefore of leading importance in the comparative research approach used. This, in turn, makes it possible to formulate a general conclusion that the vitality of the political traditions of the above mentioned it is maintained while remaining diversified in terms of the strength of their present impact. (original abstract)

Rozważania w niniejszym artykule dotyczą skali oddziaływania tradycji politycznych - opartych na powiązaniu etniczności i nacjonalizmu - występujących w czterech państwach Europy Środkowej. W części pierwszej autor odnosi się do pojęć: etniczności, nacjonalizmu i polityki (i pojęć pokrewnych) oraz zachodzących między nimi relacji na kanwie wybranych podejść badawczych, w tym także przez przywołanie własnego, autorskiego rozumienia nacjonalizmu. W ten sposób tworzy teoretyczną bazę do rozważań w części drugiej skupionych wokół odzwierciedlenia ww. powiązań z perspektywy politycznych dziejów najnowszych oraz współczesnych wspomnianych państw. Autor dokonuje weryfikacji założenia, na ile powstała wcześniej w tych państwach (lub ich poprzednikach, vide: Czechosłowacja jako byt przeszły) tradycja polityczna, oparta na powiązaniu etniczności i nacjonalizmu wykazuje żywotność także i dzisiaj. Metoda opisowo-historyczna ma tu zatem rangę wiodącą w zastosowanym porównawczym podejściu badawczym. To zaś umożliwia sformułowanie wniosku generalnego, iż żywotność zapoczątkowanych wcześniej tradycji politycznych jest utrzymana, pozostając zarazem zróżnicowaną pod kątem siły ich obecnego oddziaływania. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Ethnics group; Nationalism; Ethno-nationalist differences in population; Political parties

PL

Grupy etniczne; Nacjonalizm; Różnice etniczno-narodowościowe ludności; Partie polityczne

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 1(66)
• Strony: 9--29

Twórcy

autor

Wawrzyniec Konarski

• Vistula University in Warsaw, Poland

Bibliografia

• Altermatt U. (1998), Sarajewo przestrzega. Etnonacjonalizm w Europie (Das Fanal von Sarajevo. Ethnonationalismus in Europa), Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Bromke A. (1995), Nacjonalizm we współczesnym świecie (Nationalism in Contemporary World), (in:) Helnarski S. (red.) Nacjonalizm. Konflikty narodowościowe w Europie Środkowej i Wschodniej (Nationalism. Nationalities' Conflicts in Central-Eastern Europe), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Bromke A. (1967), Poland's Politics. Idealism versus Realism, Harvard University Press, Cambridge (Mass.).
• Burks R.V. (1961), The Dynamics of Communism in Eastern Europe, Princeton University Press, New Jersey.
• Cashmore E. (1984), Ethnicity, (in:) Cashmore E. (Ed.), Dictionary of Race and Ethnic Relations, Routledge and Kegan Paul. London.
• Connor W. (1994), Ethnonationalism. The Quest for Understanding, Princeton University Press, New Jersey.
• Conversi D. (Ed.) (2004), Ethnonationalism in the Contemporary World. Walker Connor and the Study of Nationalism, Routledge, London-New York.
• Crick B. (2004), W obronie polityki (In Defence of Politics), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Davies N. (1999), Europa. Rozprawa historyka z historią, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Dmowski R. (1989), Polityka polska i odbudowanie państwa, Vol. 1 & 2, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
• Eberhardt P. (2016), Koncepcja Rzeszy Słowiańskiej według Karela Kramářa, "Przegląd Geopolityczny", No. 18.
• Garlicki A. (2017), Józef Piłsudski 1867-1935, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków.
• Garvin T. (1990), The Return of History. Collective Myths and Modern Nationalisms, "The Irish Review", No. 9.
• Gellner E. (1992), Narody i nacjonalizm (Nations and Nationalism), Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Glazer N., Moynihan D.P. (1975), Introduction, (in:) Glazer N., Moynihan D.P. (Eds.), Ethnicity. Theory and Experience, Harvard University Press, Cambridge (Mass.).
• Herberg-Rothe, A., Honning, J.W., Moran, D. (Eds.) (2011), Clausewitz. The State and War, Franz Steiner Verlag, Sttutgart.
• Hobsbawm E. (1990), Nations and Nationalism since 1780. Programme, Myth, Reality, Cambridge University Press, Cambridge.
• Ishiyama J.T., Breuning M. (1998), Ethnopolitics in the New Europe, Lynne Rienner Publishers, Boulder (Co.)-London.
• Karklins R. (1994), Ethnopolitics and Transition to Democracy. The Collapse of the USSR and Latvia, The Woodrow Wilson Center Press-The Johns Hopkins University Press, Washington-Baltimore-London.
• Kellas J.G. (1991), The Politics of Nationalism and Ethnicity, Palgrave, London.
• Kissinger H.A. (1996), Dyplomacja (Diplomacy), Philip Wilson, Warszawa.
• Kłoskowska A. (1996), Kultury narodowe u korzeni (National Cultures in their Roots), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kochanowski J. (1997), Węgry. Od ugody do ugody, Wydawnictwo Trio, Warszawa.
• Kohn H. (1965), Nationalism. Its Meaning and History): Van Nostrand, Princeton (New Jersey).
• Konarski W. (2001), Pragmatycy i idealiści. Rodowód, typologia i ewolucja ugrupowań politycznych nacjonalizmu irlandzkiego w XX wieku (Pragmatists and Idealists. The Origin, Typology and Evolution of the Political Parties in the 20th Century Irish Nationalism), ASPRA-JR, Pułtusk - Warszawa.
• Konarski W. (2019), Partyzanci, doktrynerzy, terroryści. Chronologiczne studium fenomenu Irlandzkiej Armii Republikańskiej (Partisans, Doctrinaires, Terrorists. Chronological Study of the Irish Republican Army Phenomenon), Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa.
• Korbel J. (1977), Twentieth-Century Czechoslovakia. The Meanings of Its History, Columbia University Press, New York.
• Krejči J., Velímský V. (1981), Ethnic and Political Nations in Europe, Croom Helm, London.
• Kulesza W.T. (1996), Ideologie naszych czasów (Ideologies of Our Times), Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• Kwaśniewski K. (1996), O nacjonalizmie inaczej (On Nationalism in a Different Way), "Sprawy Narodowościowe. Seria nowa", Vol. V, Issue 1(8).
• Lettrich J. (1956), History of Modern Slovakia, Atlantic Press, London.
• Moloney E. (2002), A Secret History of the IRA, Allen Lane-The Penguin Press, London.
• Nikitorowicz J. (2010), Grupy etniczne w wielokulturowym świecie (Ethnic Groups in Multicultural World), Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot.
• Nowicka E. (1989), Etniczność a sytuacja mniejszościowa (Ethnicity versus Minority Situation), "Przegląd Polonijny", Vol. 15, No. 1.
• Payton P. (1999), Ethnicity in Western Europe Today, (in:) Cordell K. (Ed.), Ethnicity and Democratisation in the New Europe, Routledge, London-New York.
• Ramirez J.M., Sullivan B. (1987), The Basque Conflict, (in:) Boucher J., Landis D., Clark K.A. (Eds.), Ethnic Conflict. International Perspectives, Sage Publications, London-New Delhi.
• Rothschild J. (1981), Ethnopolitics. A Conceptual Framework, Columbia University Press, New York.
• Rudnicki S. (1985), Obóz Narodowo-Radykalny. Geneza i działalność (National-Radical Camp. Genesis and Activity), Czytelnik, Warszawa.
• Shils E. (1996), Naród, narodowość i nacjonalizm a społeczeństwo obywatelskie (Nation, Nationality and Nationalism versus Civic Society), "Sprawy Narodowościowe. Seria nowa" Vol. V, Issue 1(8).
• Słownik politologii (2008), Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
• Spira T. (2004), Ethnicity and Nationality. The Twin Matrices of Nationalism, (in:) Conversi D. (Ed.), Ethnonationalism in the Contemporary World. Walker Connor and the Study of Nationalism, Routledge, London-New York.
• Stefanowicz J. (1993), Rzeczypospolitej pole bezpieczeństwa (The Polish Republic's Security Space), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Stomma L. (2014), Polskie złudzenia narodowe (Polish National Illusions), Wydawnictwo Iskry, Warszawa.
• Sugar P.F. (1997), Government and Minorities in Austria-Hungary - Different Policies with the Same Result, "Der Donauraum", No ½.
• Szacki J. (1983), Historia myśli socjologicznej (History of Sociological Thought), Vol. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Taborsky E. (1961), Communism in Czechoslovakia, 1948-1960, Princeton University Press, New Jersey.
• Tilly C. (Ed.) (1975), The Formation of National States in Western Europe, Princeton University Press, Princeton.
• Tilly C. (1997), Rewolucje europejskie. 1492-1992 (The European Revolution, 1492-1992) Wydawnictwo Krąg - Oficyna Wydawnicza Wolumen, Warszawa.
• Tomaszewski J. (1997), Czechosłowacja (Czechoslovakia), Wydawnictwo Trio, Warszawa.
• Us and Them. The Psychology of Ethnonationalism (1987), Report No. 123. Formulated by the Committee on International Relations - Group for the Advancement of Psychiatry, Brunner/Mazell, New York.
• Waldenberg M. (2000), Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzieje konfliktów i idei (Dependent Nations and National Minorities in Central-Eastern Europe: History of Conflicts and Ideas), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Walicki A. (1982), Philosophy and Romantic Nationalism. The Case of Poland, The Clarendon Press, Oxford.
• Walicki A. (1989), The Enlightenment and the Birth of Modern Nationhood. Polish Political Thought from Noble Republicanism to Tadeusz Kościuszko, University of Notre Dame Press, Notre Dame (Indiana).
• Wierzbicki A. (2014), Etniczność i narody w Europie i Azji Centralnej. Perspektywa teoretyczna i egzemplifikacyjna (Ethnicity and Nations in Europe and Central Asia. Theoretical and Exemplifying Perspective), Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych - Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• Zamoyski A. (1997), The Polish Way. A Thousand-year History of the Poles and Their Culture, John Murray, London.
• Zientara B. (1985), Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy post-karolińskiej (The Dawn of European Nations. Birth of National Awareness in the post-Carolinian Europe Area), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.34765/sp.0121.a01