Polscy pedagodzy katoliccy o lekturach dla dzieci i młodzieży w XX wieku i współcześnie w świetle wybranej literatury przedmiotu

• Autorzy: Ryszard Polak

Warianty tytułu

Polish Catholic Pedagogues' Approach to Required Readings for Children and Young People in the Twentieth Century and Nowadays in the Light of Selected Subject Literature

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule dokonano analizy wybranych dzieł polskich pedagogów katolickich XX wieku, w których podjęta została problematyka czytelnictwa dzieci i młodzieży. Pedagodzy katoliccy przywiązywali bardzo dużą wagę do zagadnień związanych z polecaniem przez dorosłych dzieciom do lektury dobrych książek Materiał i metody: Wykorzystano literaturę źródłową i opracowania poświęcone problematyce wychowania dzieci i młodzieży za pomocą lektur. Wyniki: Polscy autorzy podkreślali także, że naturalna skłonność wielu dzieci do spędzania czasu nad książką powinna być kontrolowana przez osoby starsze - w domu rodzinnym przez rodziców i opiekunów, w szkole zaś - przez nauczycieli i pedagogów. Wnioski: W świetle przeprowadzonych analiz wg pedagogów katolickich nie każda książka jest odpowiednia dla dzieci i młodzieży z różnych bardzo przyczyn. Może ona na przykład zawierać treści moralnie deprawujące, ale także - co często się zdarza - jej zawartość nie jest dostosowana do wieku czytającego ze względu na to, że autor książki używa w niej słów niezrozumiałych dla dziecka, zbyt abstrakcyjnych, wieloznacznych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents an analysis of the selected works created by the Polish catholic pedagogues from the XX century, whereby the issue of readership among children and the youth was tackled. Catholic pedagogues treated the issues related to recommending good literature for children by adults with great priority. Materials and methods. Source literature and elaborations devoted to the matter of bringing up children and the youth by means of literature was applied. Results. Polish authors underlined the fact that the natural tendency of many children to spend their time reading should be supervised by adults - in family homes by parents and guardians, whilst at school - by teachers and pedagogues. Conclusions. In light of the analyses carried out by the catholic pedagogues not every book is appropriate for children and the youth due to various causes. Certain books, for instance, contain morally perverting contents as well as - occurring rather frequently - their contents are not adopted to the reader's age due to the fact that the book's author uses vague for a child, too abstract or polysemic words. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dzieci; Młodzież; Wychowanie; Moralność; Czytelnictwo

EN

Children; Youth; Parenting; Morality; Readership

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2019
• Tom: 13
• Numer: nr 4
• Strony: 1--12

Twórcy

autor

Ryszard Polak

• Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie, Filia w Białej Podlaskiej

Bibliografia

• Bednarski, F.W. (2001). Wychowanie ludzkich popędów i woli. Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy.
• Białkowska, B. (2006) . Literatura, biblioteki a wychowanie do kultury. W: A. Grodzki, D. Świerczyńska-Jelonek, A. Wiłkomirska. (red) . Kultura, zmiana społeczna, wychowanie. Inspiracje i poszukiwania. Księga jubileuszowa poświęcona Profesor Annie Przecławskiej (s. 75-82). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Bobicz, I. (1931). Na głębinach duszy. Nauki rekolekcyjne dla nauczycielstwa szkół powszechnych. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
• Bornholz, T. (1931). Organizacja i technika pracy wychowawczej w szkole średniej. Warszawa: M. Arct.
• Cathrein, W. (1931). Katolik i Kościół katolicki albo co zawdzięcza katolik swemu Kościołowi i jakie ma względem niego obowiązki? tłum. z niem. W. Kosiński, Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów.
• Głombiowski, K. (1980). Książka w procesie komunikacji społecznej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Janczak, A. (1974). Abyście owoc przynieśli. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
• Kączkowska, M. (1932). Dziecko pułku. Poznań.
• Kopaliński, W. (2004). Koty w worku czyli z dziejów pojęć i rzeczy. Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Rytm". Kowalikowa, J. (2007). Od języka do literatury - do literatury do języka. W: A. Janus-Sitarz (red). Szkolne spotkania z literaturą. (s. 129-159). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas".
• Koźmińska, I., Olszewska, E. (2011). Wychowanie przez czytanie. Warszawa: Świat Książki.
• Kreutz, M. (1988). Kształcenie charakteru. Wskazówki praktyczne. wyd. III, Londyn: Katolicki Instytut Wydawniczy Veritas.
• Meducka, M. (1994). Z problemów książki i prasy katolickiej w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym. W: R. Renz, M. Meducka (red.), Społeczno kulturalna działalność Kościoła katolickiego w Polsce XIX i XX wieku. (s. 161-170). Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe.
• Męczkowska, T. (1934). Wychowanie seksualne dzieci i młodzieży. Warszawa: "Nasza Księgarnia".
• Michalczyk, R.T. (1978). Z Włocławka do Wrocławia, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Możdżeń, S.I. (2013). Fałszywe drogi wychowania, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia.
• Papuzińska, J. (1975). Czytania domowe. Warszawa: Instytut Wydawniczy "Nasza Księgarnia".
• Pasławski, S. (1932). Ofiara Krzysi, Warszawa 1932: Kronika Rodzinna.
• Pasławski, S. (1934). Talizman Danusi, Warszawa: Kronika Rodzinna.
• Pasławski, S. (1935). Triumf przyjaźni, Katowice: Kronika Rodzinna.
• Pasterniak, W. (1991). Organizacja procesu poznawania lektury szkolnej. wyd. II, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Pelczarski, K. (2006). Działalność wychowawcza o. Mariana Pirożyńskiego (1899-1964). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
• Pirożyński, M. (1932). Co czytać?, Poradnik dla czytających książki. Beletrystyka. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów.
• Pirożyński, M. (1930), Co czytać? Poradnik w sprawie lektor religijnie uświadomionych dla maturzystów szkół średnich ogólnokształcących i seminariów nauczycielskich, cz. 1: Filozofia. Teologia. Historia Kościoła. Czasopisma. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów.
• Podoleński, S. (1930). Podręcznik pedagogiczny. Wskazówki dla rodziców i wychowawców. wyd. II, Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów.
• Postman, N. (2002). Zabawić się na śmierć. Dyskurs publiczny w epoce show - businessu. przeł. z ang. Lech Niedzielski, Warszawa: "Muza".
• Przecławska, A. (1967). Książka, młodzież i przeobrażenia kultury. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Przecławska, A. (1962). Książka w życiu młodzieży współczesnej. Warszawa: Instytut Wydawniczy "Nasza Księgarnia".
• Sikora, I. (1995). Literatura Młodej Polski w szkolnej edukacji polonistycznej od końca XIX wieku do 1939 roku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Sojka, M. (2003). Ojciec Marian Pirożyński - wzór wychowawcy. Cywilizacja (7), 228-233.
• Staniek, E. (2010). Rodzinne szczęście. Kraków: Wydawnictwo Petrus.
• Strojnowski, J. (1936). Anioł ziemski z Rostkowa. Poznań.
• Szelburg-Zarębina, E. (1931). Boży roczek. Warszawa: "Bluszcz".
• Winkowski, J. (1997). Ogniwo i gniazdo. Rozważania o rodzinie i wychowaniu. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.
• Wistuba, H. (1992). Świat jest Boży i nasz, czyli jak korzystać z rozumnej wolności. Olsztyn.
• Wistuba, H. (1994). W prawdzie i wolności. Wrocław: "Oficyna Współczesna".
• Wnęk, J. (2012). Dziecko w polskiej literaturze naukowej 1918-1939. Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Aspra-JR".
• Woroniecki, J. (sygn. X 2164), Nauka języka ojczystego w słowie, piśmie i w głowie. Maszynopis. Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie.
• Żulińska, B. (1928). Kilka słów o książkach religijnych dla dzieci, Szkoła, (4), 99-103.
• Żulińska, B. (1924). Obowiązki Polki. Pogadanki dla dziewcząt. wyd. II, Lwów: Biblioteka Religijna.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.29316/rs/113473