Ocena strat materialnych na terenach zagrożonych powodziami w małych miastach województwa łódzkiego

• Autorzy: Marta Borowska-Stefańska

Warianty tytułu

Assessment of Material Losses within Areas Exposed to Floods in Small Towns in Łódź Region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badań jest ocena poziomu ryzyka powodziowego w kategoriach potencjalnych strat materialnych dla terenów zagrożonych powodziami, na przykładzie Działoszyna, Poddębic, Sulejowa, Uniejowa i Warty. Są to małe miasta położone w województwie łódzkim, które uzyskały duży lub bardzo duży poziom ryzyka powodziowego w metodologii wykorzystanej w Planie operacyjnym ochrony przed powodzią dla województwa łódzkiego (2013). Za tereny zagrożone powodzią, przyjęto w pracy zarówno obszary szczególnego, jak i potencjalnego zagrożenia powodzią, które zostały wyznaczone na mapach zagrożenia powodziowego. Oceny strat materialnych dokonano zgodnie z wytycznymi zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska, Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministra Administracji i Cyfryzacji oraz Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 grudnia 2012 roku w sprawie opracowywania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego. Potencjalne straty materialne obliczono na podstawie analizy zagospodarowania terenów zagrożonych powodziami, przy wykorzystaniu Topograficznej Bazy Danych. Za pomocą metod GIS przedstawiono zarówno zagospodarowanie, jak i ocenę strat. Stwierdzono, że w granicach terenów szczególnego zagrożenia powodzią, najwyższe straty materialne są w Działoszynie oraz Uniejowie, co jest związane z istnieniem terenów usługowo-produkcyjnych i mieszkaniowych. Tereny potencjalnego zagrożenia powodzią znajdują się tylko w trzech badanych miastach (Sulejowie, Uniejowie i Warcie), przy czym największa powierzchnia terenów zabudowanych, a tym samym najwyższe potencjalne straty są w Sulejowie. Analiza poziomu ryzyka powodziowego jest bardzo ważna, gdyż umożliwia ona prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie ochrony przeciwpowodziowej. (abstrakt oryginalny)

EN

The main objective of this paper is to assess the level of flood risk in terms of potential material losses within areas exposed to flooding, in five small towns - Działoszyn, Poddębice, Sulejów, Uniejów and Warta. The research includes small towns of Łódź province which display high and very high flood risk levels according to the methodology used in Flood protection operating plan for the Łódź province from 2013 (Plan operacyjny ochrony przed powodzią dla województwa łódzkiego). Assessment of tangible losses was accomplished Under the Regulation of the Minister of the Environment, the Minister of Transport, Construction and Marine Economy, the Minister of Administration and Digitalization and the Minister of Internal Affairs as of 21 December 2012 on elaboration of flood hazard maps and flood risk maps. In this article the research includes areas particularly and potentially exposed to risk of flooding, which have been designated on the flood hazard maps. Potential losses were researched using the analysis of land use, Topographic Data Base and field research. Land use and material damage were presented using GIS methods. In Działoszyn and Uniejów are the highest material losses within particularly flood hazard areas. It is associated with the existence of service-production and residential areas. The potential hazard areas are only in three towns - Sulejów, Uniejów and Warta. The largest surface of built up areas and thus the highest potential losses are in Sulejów. The analysis of flood risk levels is of a great importance and it enables authorities to conduct a suitable anti-flood protection policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary ekologicznego zagrożenia; Zagrożenia ekologiczne; Powódź; Straty ekologiczne; Straty gospodarcze; Ryzyko klęsk żywiołowych

EN

Areas of environmental threats; Ecological hazard; Flood; Environmental losses; Economic losses; Risk of natural disasters

• Czasopismo: Space - Society - Economy
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 16 Potencjał rozwoju małych i średnich miast w Polsce : Growth Potential of Small and Medium-Sized Towns in Poland
• Strony: 7--27

Twórcy

autor

Marta Borowska-Stefańska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Baza Danych Obiektów Topograficznych (BDOT), 2015, WODGiK.
• Bobiński E., Żelaziński J., 1996, Czy można przerwać błędne koło ochrony przeciwpowodziowej?, "Gospodarka Wodna", 4, s. 99-107.
• Borowska-Stefańska M., 2014, Ocena ryzyka powodziowego jako element wdrażania Dyrektywy Powodziowej - przykład Uniejowa, z. 3, s. 5-11.
• Borowska-Stefańska M., 2015a, Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w wybranych miastach województwa łódzkiego, "Prace Geograficzne", 140, s. 57-77.
• Borowska-Stefańska M., 2015b, Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w województwie łódzkim, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Borowska-Stefańska M., 2015c, Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w Uniejowie, "Biuletyn Uniejowski", 4, s. 131-142.
• Borowska-Stefańska M., 2015d, Ocena potencjalnych strat materialnych na terenach zalewowych, wyznaczonych dwoma metodami, w wybranych miastach województwa łódzkiego, "Problemy Rozwoju Miast, Kwartalnik Naukowy Instytutu Rozwoju Miast", 12 (4).
• Borowska-Stefańska M., 2016, Metodologia oceny ryzyka powodziowego gmin województwa łódzkiego, "Prace Geograficzne", 147 (w druku).
• Buczek A., Nachlik E., 2011, Wykorzytsanie BDOT w ocenie ryzyka powodziowego - problemy integracji informacji przestrzennej, "Roczniki Geomatyki", 13, 6 (50), s. 77-87.
• Czaban S., 2008, Powodzie w Europie w latach 1985-2007, "Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich", 7, PAN, s. 243-254.
• Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka i zarządzania nim (Dyrektywa Powodziowa).
• Głosińska E., 2013, Zastosowanie GIS w szacowaniu potencjalnych strat powodziowych w kontekście zagospodarowania obszarów zalewowych na przykładzie miast województwa zachodniopomorskiego, "Roczniki Geomatyki", 13, 4 (61), s. 25-41.
• Gutry-Korycka M., Magnuszewski A., Suchożebrski J., Jaworski W., Marcinkowski M., Szydłowski M., 2006, Numerical estimation of flood zones in the Vistula River valley, Warsaw, Poland. Climate Variability and Change-Hydrological Impacts (Proceedings of the Fifth FRIEND World Conference held at Havana, Cuba, November 2006), IAHS Publ., 308, s. 191-195.
• Halama A., 2013, Polityka przestrzenna na terenach zalewowych w małych miastach, "Studia Ekonomiczne", 144, s. 311-322.
• Kowalewski Z., 2006, Powodzie w Polsce - rodzaje, występowanie oraz system ochrony przed ich skutkami, "Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie", 6 (1/16), s. 207-220.
• Majda T., Wałdykowski P., Adamczyk J., Grygoruk M., 2012, Typologia terenów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, [w:] Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Dorzeczu Wisły Środkowej, Warszawa.
• Merz B., Thieken A.H., 2004, Flood risk analysis: concepts and challenges, "Osterreichische Wasser und Abfallwirtschaft", 56 (3-4), s. 27-34.
• Messner F., Meyer V., 2005, Flood damage, vulnerability and risk perception - challengesfor flood damage research, UFZ Discussion Paper 13.
• Nachlik E., 2010, Niska skuteczność systemu ochrony przeciwpowodziowej. Ryzyko powodzi wciąż duże, "Środowisko", 8, s. 6-7.
• Plan operacyjny ochrony przed powodzią dla województwa łódzkiego, 2013, Oddział Zarządzania Kryzysowego Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, Łódzki Urząd Wojewódzki, Łódź.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska, Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministra Administracji i Cyfryzacji oraz Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie opracowywania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego, 2013, Dz. U., poz. 104.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Działoszyn, 2006.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Warta, 2007.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sulejów, 2008.
• Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r.
• Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
• Tokarczyk T., Chudzik B., Garncarz-Wilk B., Pasiecznik-Dominiak A., Wojczakowska Z., 2012, Wstępna Ocena Ryzyka Powodziowego jako element wdrażania Dyrektywy Powodziowej, "Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich", 3, s. 67-78.
• Walczykiewicz T., Buczek A., 2014, Dane geoprzestrzenne w Planach zarządzania ryzykiem powodziowym, "Roczniki Geomatyki", 13, 3 (65), s. 327-336.
• Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Łodzi - informacje szczegółowe.
• http://mapy.isok.gov.pl/imap (dostęp: 1.09.2015).
• http://maps.geoportal.gov.pl (dostęp: 1.09.2015).
• http://www.powodz.gov.pl/pl/plany (dostęp: 7.07.2015).

Identyfikatory

DOI

10.18778/1733-3180.16.01