Uczestnicy rynku konsumpcyjnego tworzą niezwykle złożoną sieć powiązań o charakterze pośrednim i/lub bezpośrednim. Łączą ich różnorodne relacje, będące podstawą funkcjonowania rynku oraz zachowań jego poszczególnych uczestników. Zgodnie z definicją, relacja jest związkiem zachodzącym między ludźmi lub grupami społecznymi [https://sjp. pwn.pl/]. Siła i specyfika takiego związku wynika m. in. z roli spełnianej przez poszczególne podmioty oraz ich postaw wobec siebie nawzajem. Z reguły w odniesieniu do uczestników rynku pisze się przede wszystkim o roli dostawcy lub odbiorcy. Jednak, biorąc pod uwagę wyraźnie widoczne zmiany zachodzące w ich oczekiwaniach [Bylok 2015, ss. 10-16], należałoby mówić raczej o roli partnera marketingowego lub współkreatora wartości, w tym marketingowych. Warto dodać, że sam marketing staje się wartością współtworzoną przez uczestników rynku [Gummesson, Mele 2010, ss. 181-198] jako użytkowników efektów działalności marketingowej. Oczywiście, spełnianie w praktyce roli partnera marketingowego wymaga wykazywania otwartej pozytywnej postawy, gdyż jej przeciwieństwo, jakim jest zamknięta negatywna postawa, wyklucza zaistnienie jakiejkolwiek współpracy. Kluczowymi uczestnikami rynku konsumpcyjnego są oferenci, w tym producenci, handlowcy i usługodawcy oraz nabywcy finalni. Występujące między nimi relacje rynkowe mają charakter wielowymiarowy. Z jednej strony dochodzi bowiem do nawiązywania związków między określonymi osobami (np. między nabywcą a sprzedawcą), z drugiej zaś relacje pomiędzy oferentami i nabywcami można rozpatrywać w kategoriach związków między grupami podmiotów, jakimi są reprezentanci oferentów (np. detaliści) oraz przedstawiciele nabywców (np. społeczność skupiona na określonym forum internetowym). Widać zatem, że relacje rynkowe spełniają oba wymienione w definicji warunki. Można tym samym wskazać ich dwie podstawowe płaszczyzny: indywidualną i grupową. Pierwsza z nich odzwierciedla przede wszystkim związki o charakterze interpersonalnym (osobiste lub wirtualne), druga zaś raczej związki niemające takiego charakteru. W obu jednak przypadkach mogą mieć charakter formalny lub nieformalny, chociaż wydaje się, że mniej sformalizowany lub niejednokrotnie całkowicie nieformalny charakter mają relacje indywidualne. Właśnie w tego typu relacjach dochodzi do aktywnego włączania się nabywców w proces tworzenia oferty poprzez m.in. dzielenie się swoimi kompetencjami [Ranjan, Read 2016, ss. 290-315; Vargo 2008, ss. 211-215; Prahalad, Ramaswamy 2004, ss. 4-9], zwiększającymi marketingowy potencjał oferenta, z którym współpracują nabywcy. (fragment tekstu)