Filozofia moralna Leona B. Albertiego (104-1472)

• Autorzy: Zdzisław Kalita

Warianty tytułu

Moral Philosophy of Leon B. Alberti

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przeanalizowano wkład intelektualny Leona B. Albertiego w rozwój etyki. Scharakteryzowano jego dorobek naukowy, zwracając uwagę na obecne w nim cechy humanizmu i uniwersalizmu.

EN

In this paper, I attempt to analyse an intellectual contribution of Leon Battista Alberti's to the development of ethics, especially of ethics of economical life of Renaissance. Unfortunatelu, L.B. Alberti, on of the greatest humanist, is not well known in Polish philosophical circles. I try to point to some simplifications in current interpretations of L.B. Alberti's, which read him as "exemplary exponent of bourgeois morality", who was a foreruner of Franklin. What I am trying to prove is that L.B. Alberti's ethics has traits of humanism and universalism, which correspond to his humane and aesthetic vision of the world and man. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Filozofia moralna

EN

Philosophy; Moral philosophy

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne
• Rocznik: 2001
• Tom: 6
• Numer: nr 897
• Strony: 13--29

Twórcy

autor

Zdzisław Kalita

Bibliografia

• Alberti L.B.: Della famiglia. W: Opere volgari. T. II. Ed. A. Bonucci. Firenze 1844.
• Alberti L.B.: I Libri delia famiglia. A cura di Ruggiero Romano e Alberto Tenenti. Torino 1969.
• Alberti L.B.: Picture. W: lntercenali. Ed. E. Garin. Firenze 1965.
• Alberti L.B.: Trattato del Govemo delia Famiglia. W: Opere volgar. T. V. Ed. A. Bonucci. Firenze 1849.
• Alberti Leon Battista. Red. W.N. Łazariew. Moskwa 1977.
• Anonimo: Leonis Baptistae de Albertis Vita. "Rerum ítalicarum Scriptores" XXV, s. 295-304. Przedruk w: L.B. Alberti: Opere volgari. Wyd. A. Bonucci. T. 1. Firenze 1843, s. XC-CXXV.
• Arystoteles: Etyka Nikomachejska. Tłum. D. Gromska. Warszawa 1956.
• Barycz H.: Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu. Kraków 1935.
• Behn I.: L.B. Alberti als Kunstphilosoph. Strasburg 1911.
• Benetti-Brunelli V.: L.B. Alberti e il rinnovamento pedagogia) del'400. Firenze 1925.
• Białostocki J.: Potęga piękna. O utopijnej idei L.B. Albertiego. "Estetyka". R. 4. Warszawa 1963, s. 127-137.
• Burckhardt J.: Kultura Odrodzenia we Włoszech. Tłum. M. Kreczkowska. Warszawa 1965.
• Dolci G.: L.B. Alberti scrittore. "Annali R. Scuola Normale di Pisa" XXII. Pisa 1912.
• Domański J.: "Scholastyczne" i "humanistyczne" pojęcie filozofii. "Studia Mediewistyczne" 1978 nr 19, z. 1.
• Domański J.: Metamorfozy pojęcia filozofii. Renesans i reformacja. Studia z historii filozofii i idei. T. 15. Warszawa 1996.
• Engels F.: Dialektyka przyrody. Warszawa 1953.
• Flemming W.: Die Begründung der modernen Aesthetik und Kunstwissenschaft durch L.B. Alberti. Leipzig-Berlin 1916.
• Gadol J.: L.B. Alberti: Universal Man of the Early Renaissance. Chicago 1969.
• Garin E.: Filosofi italiani del Quattrocento (1942).
• Garin E.: Filozofia Odrodzenia we Włoszech. Tłum. K. Żaboklicki. Warszawa 1969.
• Garin E.: Il pensiero di Leon Battista Alberti e la cultura del Quattrocento. "Belfagor" 1972, XXVII, s. 501-521.
• Garin E.: Il pensiero di Leon Battista Alberti: caratteri e contrasti. "Rinascimento" 1972 XII, s. 3-20.
• Garin E.: La cultura del Rinascimento. Wyd. III. Bari 1973.
• Garin E.: Medioevo e Rinascimento. Studi e ricerche. Bari 1954.
• Garin E.: Powrót filozofów starożytnych. Tłum. A. Dutka. Warszawa 1993.
• Gentile E.: Cinquecento anni di Leon Battista Alberti. "L'Osservatore politico letterario" 1972 nr 11, s. 95-99.
• Gentile G.: Il pensiero italiano del Rinascimento. Wyd. IV. Firenze 1968.
• Goleniszczew-Kutuzow I.N.: Odrodzenie włoskie i literatury słowiańskie XV i XVI wieku. Warszawa 1970.
• Grayson C.: hasło Alberti w: Dizionario biografico degli Italiani. Vol. I (1960), s. 702-709.
• Grayson C.: Studi su L.B. Alberti. "Rinascimento" 1952 nr 4, s. 45-62.
• Grayson C.: The Humanism of Alberti. "Italian Studies" 1957, s. 37-56.
• Gukowski M.A.: Mechanika Leonarda da Vinci. Moskwa-Leningrad 1947.
• Kalita Z.: Filozofia wartości Leona Battisty Albertiego. W: Wartości i wartościowania w historii filozofii. Wrocław 1992.
• Kalita Z.: Leona Battisty Albertiego (1404-1472) filozofia człowieka. "Prace Filozoficzne" XLII. AUWr nr 723. Wrocław 1984, s. 3-22.
• Kalita Z.: W poszukiwaniu uniwersalności. Koncepcja człowieka uniwersalnego w ujęciu Leona Battisty Albertiego. W: Przybliżanie przeszłości. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Czesławowi Głombikowi w czterdziestolecie pracy nauczycielskiej. Red. J. Bańka przy współudziale B. Szuberta. "Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego" nr 1733. Katowice 1998.
• Legowicz J.: Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa 1986.
• Macek J.: Il Rinascimento italiano. Roma 1972.
• Mancini G.: Vita di L.B. Alberti. Firenze 1911.
• Mantteufel T.: Kultura Europy średniowiecznej. Warszawa 1974.
• Michel P.H.: Un ideal humain au XVe siecle. La pensee de L.B. Alberti. Paris 1930.
• Michel P.H.: Un ideal humain au Xve siecle.
• Momus seu de princiope, testo critico, traduzione, introduzione e note a cura di Giuseppe Martini. F.d. N. Zanichelli. Bologna 1942.
• Monnier Ph.: Le Quattrocento. Paris 1901.
• Ossowska M.: W: Moralność mieszczańska. Wrocław 1985, s. 246-278.
• Petrini M.: L'uomo di L.B. Alberti. "Belfagor" 1951 nr 6, s. 651-677.
• Rzepińska M.: Życie, osobowość i dzieło Albertiego. W: Leone Battista Alberti. O malarstwie. Wrocław 1963.
• Saitta G.: Il pensiero italiano nell'Umanesimo e nel Rinascimento. T. 1. L'Umanesimo. Wyd. II. Firenze 1961.
• Santinello G.: L.B. Alberti. Una visione estetica del mondo e delia vita. Firenze 1962.
• Semprini G.: L.B. Alberti. Milano 1927.
• Sombart W.: Der Burgeois. Miinchen und Leipzig 1913.
• Spencer J.R.: Ut rhetorica pictura. A Study in Quattrocento Theory of Painting. "Journal of the Warburg and Courtauld Institutes", 1957 R. XX.
• Swieżawski S.: Dzieje filozofii europejskiej w XV wieku. T. V: Wszechświat. Warszawa 1980.
• Swieżawski S.: Dzieje filozofii europejskiej w XV wieku. T. VI: Człowiek. Warszawa 1983.
• Swieżawski S.: U źródeł nowożytnej etyki. Kraków 1987.
• Tatarkiewicz W.: Estetyka nowożytna. Wrocław 1967.
• Tenenti A.: Firenze dal Comune a Lorenza il Magnifico. Wyd. II. Milano 1972.
• Vasari G.: Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów. Tłum. K. Estreicher. Warszawa 1980.
• Weber M.: Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus. W: Gesammelte Aufsatze zun Religionssoziologie. Tübingen 1920.